Εργαζόμενοι γονείς: Ποιες άδειες δικαιούνται

Οι γονείς που εργάζονται, δικαιούνται κάποιες μέρες άδεια από την δουλειά για την φροντίδα των παιδιών τους, σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία. Αρκετοί, όμως, υπάλληλοι, δεν γνωρίζουν όλα όσα δικαιούνται. Έτσι, στο κείμενο που ακολουθεί, θα παρουσιαστούν οι προβλεπόμενες άδειες των εργαζόμενων γονιών.

ΑΔΕΙΑ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΔΕΙΑ ΓΑΜΟΥ

Αρχικά, όλοι οι εργαζόμενοι λαμβάνουν άδεια γάμου που διαρκεί πέντε εργάσιμες ημέρες για αυτούς που εργάζονται πενθήμερο και έξι ημέρες για όσους εργάζονται με εξαήμερο. Όσοι την λαμβάνουν, δεν χάνουν τις αποδοχές τους. Έπειτα, στην εργαζόμενη που γεννάει, δίνεται άδεια μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα για δέκα επτά εβδομάδες. Αντίθετα, στον δημόσιο τομέα, η άδεια μητρότητας είναι δύο μήνες πριν τον τοκετό και τρεις μετά.

ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ

Ακόμα, εάν είσαι εργαζόμενη και νέα μητέρα, έχεις το δικαίωμα μόλις λήξει η άδεια λοχείας, για τους επόμενους τριάντα μήνες να πηγαίνεις στην δουλειά μια ώρα αργότερα ή να φεύγεις από εκεί, μια ώρα πιο νωρίς. Διαφορετικά, δύναται να συμφωνήσεις με τον εργοδότη να εργάζεσαι καθημερινά δύο ώρες λιγότερο για τον πρώτο χρόνο και για έξι μήνες μετά, να εργάζεσαι μια ώρα λιγότερο.

ΑΔΕΙΑ ΠΑΤΡΟΤΗΤΑΣ

Μέχρι σήμερα, ο άντρας εργαζόμενος σε περίπτωση γέννησης ενός παιδιού, λάμβανε δύο εργάσιμες ημέρες άδεια με αποδοχές και δεν συμψηφίζονταν με τις ημέρες της κανονικής άδειας. Ωστόσο, σύμφωνα με την εφημερίδα “Τα Νέα” σύντομα θα υπάρξει νέο εργασιακό νομοσχέδιο, όπου θα αυξηθεί η άδεια πατρότητας σε 14 εργάσιμες ημέρες. Θα προσαρμοστεί δηλαδή η οδηγία 2019/1168 στην οποία αναγνωρίζεται το δικαίωμα που έχουν και οι δύο γονείς να φροντίζουν τα παιδιά τους. Από την 1η Ιουλίου 2021 πρέπει να εφαρμοστεί η συγκεκριμένη οδηγία. Αν ένα κράτος- μέλος ζητήσει διετή παράταση, τότε θα εφαρμοστεί την 1η Ιουλίου 2023.

ΓΟΝΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ

Η συγκεκριμένη άδεια μπορεί να δοθεί δύο μέρες πριν τον τοκετό και οι άλλες δώδεκα μέσα σε 30 ημέρες από την ημερομηνία γέννησης. Επίσης, ο εργαζόμενος πατέρας θα λάβει κανονικά αποδοχές. Υπάρχει, ακόμη, η γονική άδεια ανατροφής. Μέχρι στιγμής, οι εργαζόμενοι λάμβαναν αυτή την άδεια, χωρίς όμως να δικαιούνται αποδοχές. Αυτό θα αλλάξει με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Έτσι, ο γονέας που εργάζεται, θα έχει το δικαίωμα να πάρει εξάμηνη γονική άδεια που θα την χρησιμοποιήσει τμηματικά ή συνεχόμενα μέχρι το παιδί να γίνει 8 ετών.

ΠΩΣ ΘΑ ΑΜΕΙΒΕΤΑΙ Η ΓΟΝΙΚΗ ΑΔΕΙΑ

Ο ΟΑΕΔ θα πληρώνει τους δύο πρώτους μήνες της άδειας και οι υπόλοιποι τέσσερις θα είναι χωρίς αποδοχές. Ο χήρος γονέας θα δικαιούται το διπλάσιο χρόνο αυτής της άδειας και οι γονείς διδύμων ή τριδύμων θα την δικαιούνται για κάθε παιδί ξεχωριστά. Επιπλέον, η άδεια θα δίνεται σε γονέα που υιοθετεί παιδί μέχρι 8 ετών. Εάν υπάρχει διαζύγιο, το δικαίωμα της γονικής άδειας, είναι αυτοτελές για κάθε γονέα. Για να χορηγηθεί στον εργαζόμενο γονέα, θα πρέπει να έχει εργαστεί ένα χρόνο συνεχόμενα ή διακεκομμένα στον ίδιο εργοδότη.

ΑΔΕΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ

Επιπλέον, χορηγείται η άδεια σχολικής παρακολούθησης για τους εργαζομένους γονείς. Έτσι, εάν έχεις παιδί μέχρι 16 ετών που πηγαίνει στο σχολείο, δεν χρειάζεται να ανησυχείς ποιος θα παραλάβει τον σχολικό του έλεγχο ή ποιος θα μιλήσει με τους δασκάλους και τους καθηγητές του. Σύμφωνα με το άρθρο 4 της ΕΓΣΣΕ 2008-2009, έχεις το δικαίωμα να απουσιάζεις από την εργασία σου χωρίς να χάνεις το μισθό για μερικές ώρες ή και για ολόκληρη μέρα έως να συμπληρωθούν τέσσερις εργάσιμες μέρες, για να μαθαίνεις την σχολική επίδοση του παιδιού.

ΠΟΣΕΣ ΜΕΡΕΣ ΧΟΡΗΓΕΙΤΑΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

Σε περίπτωση που εργάζονται και οι δύο γονείς, αποφασίζουν κοινώς κάθε φορά, ποιος από τους δύο θα λάβει την συγκεκριμένη άδεια και για πόσο. Επίσης, την δικαιούνται και οι γονείς που έχουν παιδιά στο νηπιαγωγείο. Στο δημόσιο τομέα, ο εργαζόμενος γονιός που έχει πάνω από δύο παιδιά, δικαιούται μέχρι πέντε ημέρες άδεια, το χρόνο. Όταν υπάρχει διαζύγιο, η συγκεκριμένη άδεια, λαμβάνεται από τον υπάλληλο που έχει την επιμέλεια του παιδιού.

ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΕΝΘΕΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΩΣΑ ΜΗΤΕΡΑ

Επιπρόσθετα, εάν οι υπάλληλοι αποκτήσουν παιδί με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, έχουν δικαίωμα να λάβουν όλες τις άδειες που σχετίζονται με την φροντίδα των παιδιών. Το μειωμένο ωράριο, σύμφωνα με το άρθρο 9 ΕΓΣΣΕ 1993, το λαμβάνουν και η παρένθετη και η αποκτώσα μητέρα. Επίσης, στους εργαζόμενους χορηγείται άδεια για να φροντίσουν τα παιδιά τους, όταν αρρωστήσουν. Αυτή η άδεια είναι χωρίς αποδοχές και διαρκεί το πολύ έξι εργάσιμες μέρες. Ακόμη, οι γονείς παιδιών με πνευματική, σωματική ή ψυχική αναπηρία, ανεξαρτήτως ηλικίας, έχουν το δικαίωμα μειωμένου ωραρίου μιας ώρας καθημερινά.

Τέλος, όσο διαρκεί η πανδημία του COVID-19, οι εργαζόμενοι γονείς σε περίπτωση που νοσήσει το παιδί τους από κορονοϊό, μπορούν να χρησιμοποιήσουν ειδική άδεια για 14 μέρες ή και για περισσότερες, εάν κριθεί απαραίτητο. Σε αυτή την περίπτωση, οι υπάλληλοι θα λάβουν τα 2/3 των αποδοχών τους από τον εργοδότη και το 1/3 από τον τακτικό προϋπολογισμό.