Ηθοποιός: Πόσα γνωρίζεις για το επάγγελμα;
Ηθοποιός: Πόσα γνωρίζεις για το επάγγελμα;
Το 1962 ο Μάνος Χατζιδάκις έγραψε το τραγούδι “Ο ηθοποιός” και το ερμήνευσε ο Δημήτρης Χορν, για να περιγράψει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ηθοποιός. Μα το επάγγελμα του ηθοποιού, έχει επίσης, πολύ ωραίες και δυνατές στιγμές. Επιλέξαμε να μιλήσουμε με πέντε ηθοποιούς, έτσι ώστε να γνωρίσουμε καλύτερα το επάγγελμα τους. Παρακάτω, θα διαβάσεις τι μας είπαν ο Παναγιώτης Καποδίστριας, η Νεφέλη Κουλούρη, ο Στέλιος Κρητικός, η Κατερίνα Μπίλαλη και ο Αλέξανδρος Τρανουλίδης.
Ο Παναγιώτης Καποδίστριας, έχει εμφανιστεί σε θεατρικές παραστάσεις, τηλεοπτικές σειρές και κινηματογραφικές ταινίες. Σεναριογραφικά εργάστηκε στις σειρές “Η νταντά”, “Επτά θανάσιμες Πεθερές” κλπ και έγραψε αρκετά θεατρικά έργα. To 2010 δημιούργησε την σχολή δημιουργικής γραφής “Tabula Rasa“. Η Νεφέλη Κουλούρη, συμμετείχε στην τηλεοπτική σειρά “Πέτα τη φριτέζα” αλλά και στις θεατρικές παραστάσεις “Αλίμονο στους νέους”, “Ταξίδι στο κέντρο της γης” κλπ.
Ο Στέλιος Κρητικός έχει συμμετάσχει σε διάφορες τηλεοπτικές σειρές και συνεργάστηκε με τον Μάρκο Σεφερλή για πολλά χρόνια σε διάφορες θεατρικές παραστάσεις. Πρόσφατα, δημιούργησε την σχολή Τέχνης “KaSTeL“. Η Κατερίνα Μπίλαλη, έχει συμμετάσχει σε πολλές θεατρικές παραστάσεις, όπως “Έξοδος”, “Μάνα είναι μόνο… ένας”, “Δεν θα μείνω πολύ” και στην τηλεόραση στις σειρές “Οι συμμαθητές”, “Ο φάρος”, “Τα παιδιά της Νιόβης” κλπ. Ο Αλέξανδρος Τρανουλίδης συμμετείχε στις τηλεοπτικές σειρές “Μάλιστα σεφ!”, “Εντιμότατοι Κερατάδες”, “Με τα παντελόνια κάτω” κλπ, στις κινηματογραφικές ταινίες”Ισοβίτες”, “Κόκκινη κλωστή δεμένη” και σε αρκετές διαφημίσεις.
Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με την υποκριτική;
Π. Καποδίστριας: Έβλεπα από μικρός ότι το θέατρο ήταν η απάντηση σε όλα τα ερωτήματά μου. Δε σου κρύβω πως αυτή η απόφαση ήταν αρκετά δύσκολη, γιατί ήξερα την αποδοκιμασία από το περιβάλλον. Μην ξεχνάμε πως εκείνη την εποχή είχαν μόλις ανοίξει τα ιδιωτικά κανάλια, το internet δεν είχε μπει στη ζωή μας, οπότε το επάγγελμα του ηθοποιού δεν είχε, σε καμία περίπτωση, την αίγλη και τη λάμψη που έχει, ίσως σήμερα.
Ν. Κουλούρη: Από πολύ μικρή ασχολήθηκα με το χορό και τη μουσική. Ωστόσο είχα πάντοτε έφεση σε καθετί που αφορούσε την τέχνη. Ζωγράφιζα, έγραφα… Όταν ήρθε η στιγμή λοιπόν, να αποφασίσω με τί θα ασχοληθώ στη ζωή μου, το θέατρο ήταν η απόλυτα φυσική συνέπεια. Περιλαμβάνει όλα όσα αγαπώ αλλά μου δίνει και όσα χρειάζομαι. Γνώση, πειθαρχία και ελευθερία.
Σ. Κρητικός: Η υποκριτική ήρθε εντελώς τυχαία στη ζωή μου. Ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά (τουλάχιστον από την πλευρά μου) και δηλώνω ακόμα ερωτευμένος, ύστερα από 25 χρόνια. Να φανταστείς ότι μέχρι τα 20 μου χρόνια, δεν είχα δει ποτέ θέατρο. Μόλις είδα, παραδόθηκα άνευ όρων.
Κ. Μπίλαλη: Στο σχολείο δεν είχα την τύχη να μυηθώ στο μαγικό κόσμο του θεάτρου. Δυστυχώς στη χώρα μας, η θεατρική παιδεία αργοπεθαίνει και δεν υποστηρίζεται από το κράτος. Παρενθετικά λέω ότι είναι μία από τις μεγαλύτερες ελλείψεις του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Το θεωρώ απολύτως απαραίτητο εφόδιο για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των δεξιοτήτων των μαθητών, ένα χρήσιμο εργαλείο για την πνευματική και ψυχική τους ανάπτυξη. Από το σχολείο, λοιπόν, με την παρότρυνση της φιλολόγου μου, ξεκίνησα το διάβασμα λογοτεχνικών έργων, που με τη φαντασία μου έκανα εικόνες, ζωντάνευα τα πρόσωπα και ουσιαστικά τα παραστασιοποιούσα.
Α. Τρανουλίδης: Δεν αποφάσισα εγώ. Αυτό αποφάσισε για μένα και ακόμα αποφασίζει. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχής μου η υποκριτική και δεν φαντάζομαι τον εαυτό μου έξω από αυτόν τον χώρο. Από μικρό παιδί είχα αυτόν τον έρωτα κι ακόμα είμαι ερωτευμένος. Απλά από μια ηλικία και μετά έγινε πιο επαγγελματικός ο “έρωτας” και μετατράπηκε σε “αγάπη” και επιβίωση.
Ποια χαρακτηριστικά του επαγγέλματος σας γοητεύουν; Και ποια σας απογοητεύουν;
Π. Καποδίστριας: Ένας ηθοποιός είναι πάντα δημιουργικός, δεν βαριέται ποτέ και συνεχώς αναζητά νέες εμπειρίες μέσα από τους ρόλους που καλείται να ενσαρκώσει. Ωστόσο, η ανασφάλεια και μόνο του επαγγέλματος, είναι το μοναδικό σκοτεινό κομμάτι.
Ν. Κουλούρη: Το θέατρο, για μας τους ηθοποιούς, είναι όλη μας η ζωή. Με γοητεύει λοιπόν το όλον. Από την άλλη, η απογοήτευση έρχεται πολλές φορές στη ζωή μας. Μια κακή συνεργασία, ένα άδειο θέατρο, η διακοπή μιας αγαπημένης δουλειάς για οποιονδήποτε λόγο. Αυτά όμως είναι μηδαμινά, μπροστά στις χαρές που σου δίνει το θέατρο. Σβήνουν όλα με μιας και συνεχίζουμε με περισσότερη δύναμη κι ορμή.
Σ. Κρητικός: Θα μπορούσα να μιλάω με τις ώρες για τα πράγματα που με γοητεύσουν στη δουλειά μου. Ο λόγος, η μελέτη, η προίκα, η ευθύνη, το χειροκρότημα , οι πρόβες, οι ανάσες, οι ματιές, οι ομάδες, το μεγαλείο των συγγραφέων και των έργων τους, οι χαρακτήρες, η υπόκλιση… Τόσα κι αλλά τόσα κι αλλά τόσα… Με απογοητεύει η αλαζονεία, ο εγωισμός και η ματαιοδοξία κάποιων που καθορίζουν τις τύχες και την επιβίωση ανθρώπων.
Κ. Μπίλαλη: Είναι πολύ ελκυστική η λειτουργία της κάθαρσης κατά τη διάρκεια μιας θεατρικής παράστασης, η οποία συμβαίνει και στους ηθοποιούς και στο κοινό, και η “μεταμόρφωση” που θα υποστούν θεατές και θεώμενοι, έστω για λίγες ώρες μετά ή και για πάντα. Σημαντική είναι και η δίοδος επικοινωνίας, η οποία διανοίγεται μεταξύ της εποχής όπου ζούμε και άλλων εποχών, μεταξύ ιδεών και αξιακών συστημάτων. Μέσω αυτής της διόδου κατανοούμε καλύτερα τα δικά μας κοινωνικοπολιτικά συμφραζόμενα και τα προσωπικά μας πάθη. Αν πρέπει να αναφέρω κάτι που με απογοητεύει στο θέατρο αυτό είναι, η μη αναγνώριση της οποιασδήποτε προσφοράς σου στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, το να ιδιοποιείται κάποιος τη δική σου καλλιτεχνική εργασία, και φυσικά το να μην αμείβεσαι με τα συμφωνηθέντα. Επίσης, αυτά τα “συμφωνηθέντα”, να μην πατάνε πάνω στην ανάγκη του ηθοποιού να βρίσκεται στη σκηνή. Οι ηθοποιοί δεν είναι “ψώνια”, είναι εργαζόμενοι όπως όλοι, έχουν καθημερινές ανάγκες όπως όλοι, και δε “θρέφονται” μόνο με την τέχνη. Η αμοιβή τους πρέπει να θεωρείται δεδομένη και αξιοπρεπής· κάτι που δυστυχώς, έχει καταστρατηγηθεί και στο θέατρο και στην τηλεόραση.
Ποια είναι τα αρνητικά και ποια τα θετικά του επαγγέλματος;
Α. Τρανουλίδης: Αρνητικά είναι να είσαι αδύναμος στο πνεύμα και στον χαρακτήρα και να αφήνεις τους άλλους να σε επηρεάζουν αρνητικά. Θετικά είναι να αντιμετωπίζεις την τέχνη σαν θαύμα και σαν μοναδική δημιουργία και έτσι να πορεύεσαι και να δημιουργείς. Είναι πολλά τα παραδείγματα που μπορούμε να συζητήσουμε αλλά θα ακουστούν σαν κουτσομπολιά. Και πιστεύω ότι την τέχνη πρέπει να της συμπεριφερόμαστε σαν κάτι ανώτερο και να μην υποπέφτουμε σε κακές καταστάσεις και αντιλήψεις. Και να σου πω την αλήθεια, πιστεύω ότι οι καλλιτέχνες δεν είναι κακοί άνθρωποι. Όποιος άνθρωπος θέλει να δημιουργεί πιστεύω ότι είναι καλός στην ψυχή. Κι όπως λέει κι ο Πλάτωνας όλες οι ψυχές είναι καλές, απλά στην πορεία τους διαβάλλονται και υποπέφτουν σε λάθη και μικροπρεπισμούς του υλικού κόσμου. Άνθρωποι που δεν είναι καλλιτέχνες διαφθείρουν αυτό το επάγγελμα και δυστυχώς αυτό προβάλλεται αρκετά.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει σήμερα ένας νέος ηθοποιός στην εύρεση εργασίας;
Π.Καποδίστριας: Καταρχάς, θα πρέπει να πούμε πως η εποχή δίνει πολύ περισσότερες δυνατότητες για κάποιον που έχει σπουδάσει υποκριτική. Παλιότερα οι ηθοποιοί είχαν να ασχοληθούν με το θέατρο ή την τηλεόραση. Τώρα, υπάρχουν stand up comedy, νέοι μικροί χώροι, νέοι μεγάλοι χώροι και φυσικά το μεγάλο όπλο της εποχής, είναι το internet και οι άπειρες δυνατότητες που σου δίνει. Από το να ανοίξεις την κάμερα και να αρχίσεις να μιλάς, μέχρι να δημιουργήσεις ολόκληρη τηλεοπτική σειρά για το διαδίκτυο. Αρκεί να μπορεί κάποιος να συλλάβει την ιδέα και να έχει όρεξη και μεράκι.
Ν. Κουλούρη: Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ηθοποιοί ανά τα χρόνια, είναι πάντοτε οι ίδιες. Ανασφάλεια, αναζήτηση εργασίας κάθε τρεις με έξι μήνες, αυξημένη ανεργία. Στις νέες γενιές ηθοποιών ωστόσο, προστίθεται και κάτι ακόμη. Αν ένας ηθοποιός στις μέρες μας, είναι τυχερός και έχει δουλειά είτε στο θέατρο είτε στην τηλεόραση, οι αμοιβές που δίνονται πλέον σε γενικές γραμμές είναι αρκετά χαμηλές, οπότε ακόμη και σε μια τέτοια συγκυρία, η δυσκολία του βιοπορισμού παραμένει σε εξίσου υψηλά επίπεδα.
Σ. Κρητικός: Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό, απλά τώρα αναδείχθηκε περισσότερο η αδιαφορία της πολιτείας ως προς τον πολιτισμό μας. Η τέχνη υποφέρει από ορκισμένη αδιαφορία. Μεγάλο πρόβλημα είναι οι ψεύτικες ελπίδες και οι υποσχέσεις που μένουν κρεμασμένες στα σχοινιά.
Έχετε αντιμετωπίσει δυσκολίες στην εύρεση εργασίας;
Κ. Μπίλαλη: Δουλεύω 20 χρόνια στο χώρο του θεάτρου και της τηλεόρασης και φυσικά έχω αντιμετωπίσει δυσκολίες, αφού δύο φορές το χρόνο, δηλαδή κατά τη χειμερινή και την καλοκαιρινή σεζόν ξεκινάς από την αρχή, προκειμένου να κλείσεις δουλειά σε κάποιο θίασο ή σε κάποιο τηλεοπτικό σήριαλ. Υπήρξαν διάφοροι λόγοι που με οδήγησαν στο να συνεργαστώ με ανθρώπους που ταιριάζουν οι καλλιτεχνικοί μας δρόμοι και έτσι χτίζουμε μαζί μια παράσταση από τα θεμέλιά της, προωθώντας το δικό μας κοινωνικό προβληματισμό, το δικό μας όραμα, τη δική μας οπτική. Στο θέατρο, λοιπόν, ο δρόμος για μένα είναι του ηθοποιού- παραγωγού με πολύ όμορφες και δημιουργικές συνεργασίες από το 2009 μέχρι σήμερα όπως με την ομάδα των “Μπουφόνων”, τη “LodElli”, την “Άνιμα”, την “TheArtes”. Στην τηλεόραση, ομολογώ ότι μού είναι πιο δύσκολο να κατανοήσω τους κώδικες επικοινωνίας.
Α. Τρανουλίδης: Δυσκολίες δεν έχω συναντήσει. Απογοητεύσεις, άγχος, εκνευρισμό και “απατεωνιά” έχω συναντήσει από τα αρνητικά του επαγγέλματος, αλλά και έρωτα, αγάπη, δημιουργία, συναδελφικότητα, χρήμα, αναγνωρισιμότητα και ψυχική ανύψωση από τα θετικά. Εγώ έχω κρατήσει τα θετικά σαν μεγαλύτερη ανάμνηση και έτσι πορεύομαι και δημιουργώ σε αυτόν τον χώρο.
Ποια διαδικασία συνήθως, ακολουθεί ένας ηθοποιός για να βρει μια νέα εργασία;
Π. Καποδίστριας: Ακροάσεις. Πολλές. Αμέτρητες. Ένας καλλιτέχνης οφείλει να στέλνει συνέχεια βιογραφικά. Παντού. Στις μέρες μας, η αποστολή βιογραφικού είναι το πάτημα ενός και μόνο κουμπιού. Παλιότερα ήταν πολλά χιλιόμετρα που έπρεπε να διανύσουμε μέχρι την κάθε παραγωγή ή το κάθε θέατρο.
Ν. Κουλούρη: Πολλές φορές μετά τη σχολή, οι τελειόφοιτοι ηθοποιοί δημιουργούν ομάδες, μέσα από τις οποίες ανακαλύπτουν σιγά -σιγά το θέατρο, ανεβάζοντας παραστάσεις. Είναι αρκετές οι περιπτώσεις τέτοιων προσπαθειών που έχουμε δει να ανθούν. Επίσης, στα πρώτα χρόνια, και σαφώς δεν αναφέρομαι στα πρώτα 2 με 3, αλλά σε βάθος δεκαετίας, μπορεί και περισσότερο, ο ηθοποιός ως όπλο εύρεσης εργασίας, έχει τις ακροάσεις. Αυτές φέρνουν ενδεχόμενες συνεργασίες, οι οποίες με τη σειρά τους μπορεί να φέρουν και άλλες μελλοντικές. Αυτή είναι η λογική σειρά. Πάντοτε βέβαια στη δουλειά μας μπορεί να παρεμβληθεί ο παράγων τύχη και να αλλάξει ριζικά αυτή η λογική αλληλουχία.
Σ. Κρητικός: Να φτιάξει βιογραφικό και να το παραδώσει σε εταιρίες παραγωγής και σε θέατρα. Επίσης, να το δώσει σε φίλους που έχουν μπαρ και καφετέριες.
Κ. Μπίλαλη: Ένας ηθοποιός βρίσκεται σε μια μόνιμη “αξιολόγηση”, την οποία πρέπει να είναι σε θέση να αντέξει, γιατί οι απορρίψεις είναι περισσότερες από τις αποδοχές. Συνήθως μέσα από τη διαδικασία των ακροάσεων γίνεται η επιλογή των ηθοποιών, αλλά και μέσα από τα δείγματα της ίδιας τους της δουλειάς. Πολλές φορές φυσικά, για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, παίζουν ρόλο και οι προσωπικές γνωριμίες και καμιά φορά και η τύχη, στην οποία πιστεύω, σε συνδυασμό με τη σκληρή δουλειά.
Α. Τρανουλίδης: Κάστινκ, δημιουργικότητα, δημόσιες σχέσεις, σκληρή δουλειά, προετοιμασία… και όλα είναι δυνατά.
Αν είσαι ηθοποιός και ψάχνεις εργασία μπορείς να δημοσιεύσεις δωρεάν τη δική σου αγγελία και να προβάλεις τη δουλειά σου στο JobsToday.
Έχετε ασχοληθεί επαγγελματικά με κάτι άλλο, παράλληλα με την υποκριτική, μόνο για λόγους βιοπορισμού;
Π. Καποδίστριας: Νομίζω πως έχω δοκιμάσει ό,τι δουλειά μπορείς να φανταστείς. Έχω δουλέψει από διανομή φυλλαδίων, ασφάλειες ζωής, γραμματειακή υποστήριξη, μέχρι και μάγειρας σε fast-food. Ίσως γι’ αυτό έμαθα να εκτιμώ τόσο τον εργαζόμενο όσο και τον –σωστό- εργοδότη. Έμαθα να εκτιμώ τους συναδέλφους και τους εκκολαπτόμενους επαγγελματίες που βλέπω κάθε χρόνο να περνάνε το κατώφλι της Tabula Rasa
Ν.Κουλούρη: Φυσικά. Και στο μέλλον δε θα διστάσω να το ξανακάνω αν παραστεί ανάγκη. Ο άνθρωπος δεν πρέπει να φοβάται τη δουλειά. Απλώς με ό,τι κι αν καταπιάνεται, πρέπει μέσα του να βρίσκει την αγάπη και την όρεξη για να το κάνει σωστά.
Σ.Κρητικός: Έχω υπάρξει σεκιουριτάς και για χρόνια έπαιζα ποδόσφαιρο. Έπαιρνα πολύ περισσότερα χρήματα, από ότι αν έκανα μόνο θέατρο ή κάποια σειρά στην τηλεόραση. Επίσης, έχω κάνει όλες τις δουλειές στο θέατρο πριν ανέβω στο σανίδι. Από το να μοιράσω έντυπα και να κάνω αφισοκολλήσεις, μέχρι να βάλω ήχο και φώτα σε παραστάσεις.
Κ. Μπίλαλη: Για να μην μπορώ απλώς να “επιβιώνω”, λόγω των δύσκολων οικονομικών συνθηκών που επικρατούν στο θέατρο, εργάζομαι παράλληλα και ως καθηγήτρια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αυτό μου επιτρέπει να έχω ποιότητα στη ζωή μου, να δίνω στο παιδί μου ό,τι χρειάζεται και να μπορώ να κάνω επιλογές που μου ταιριάζουν στο θέατρο. Το τίμημα αυτής της επιλογής φυσικά είναι αρκετά μεγάλο, καθώς πολλές φορές λειτουργεί εις βάρος της σωματικής και ψυχικής μου ηρεμίας.
Α.Τρανουλίδης: Ναι, έχω κάνει αρκετές δουλειές εκτός του επαγγέλματος μου. Έχω υποστεί και δύο οικονομικές καταστροφές από κάποιους απατεώνες και αναγκάστηκα να δουλέψω και σε άλλα επαγγέλματα για να επιβιώσω. Όπως επίσης έκανα και παραγωγές που εάν ήμουν σε καλύτερη οικονομική κατάσταση δεν θα έλεγα “ναι”. Όλα μέσα στην ζωή είναι. Είμαι χαρούμενος όμως γιατί είμαι υγιής και έχω κοντά μου ανθρώπους που αγαπώ.
Σας έχει πει ποτέ κάποιος να βρείτε μια “κανονική δουλειά” για να έχετε καλύτερο μισθό; Ή έχετε σκεφτεί ποτέ να αφήσετε την υποκριτική, λόγω επαγγελματικής ανασφάλειας;
Π. Καποδίστριας: Υπήρξαν εποχές που πέρασαν πολύ δύσκολα. Εγώ ήμουνα πάντα σε καλύτερη μοίρα σε σχέση με τους υπόλοιπους συνάδελφους ηθοποιούς, μιας και ταυτόχρονα έτρεχαν και τα σενάριά μου στην τηλεόραση. Οπότε, πάντα έτρεχε κάτι. Σίγουρα πάντα ζήλευα εκείνους που είχαν μια πιο σταθερή μισθοδοσία, αλλά κι εκείνοι με τη σειρά τους ζήλευαν εμένα, γιατί δε σταματούσα ποτέ να δημιουργώ. Δεν υπήρξε ούτε μια μέρα που να σηκωθώ βαριεστημένα για να πάω στη δουλειά. Και τώρα να ξαναγεννιόμουνα, πιστεύω θα διόρθωνα πολλά από τη ζωή μου, αλλά επαγγελματικά πάλι στο ίδιο μονοπάτι θα κινούμουν.
Ν. Κουλούρη: Ποτέ και ποτέ.
Σ. Κρητικός: Η αλήθεια είναι ότι από πολύ νωρίς έκανα δικές μου παραγωγές και ο μόνος που θα μπορούσε να μου πει να σταματήσω ήταν ο εαυτός μου σε περίπτωση που δεν πετύχαινε τους στόχους του. Επίσης, θα μοιραστώ μια εμπειρία που δεν έχω ξαναπεί . Συνάδελφος με τον χαρακτήρα του και την αλαζονεία του σε γυρίσματα ενός σήριαλ με είχε κάνει να αισθανθώ επαγγελματικά “λίγος” και να θέλω να σταματήσω.
Κ. Μπίλαλη: Στα πρώτα χρόνια κάθε φορά που κατέβαινε μια παράσταση στο τέλος της σεζόν και δεν είχα κλείσει για την επόμενη, είχα πάντα την αίσθηση πως ήταν και η τελευταία μου. Μου φαινόταν βουνό να ξαναρχίσω από την αρχή. Καθώς, όμως, περνούσαν τα χρόνια, η αρχή αυτή δεν ήταν από το μηδέν, γιατί οι δουλειές προστίθενται προς όφελός σου, όταν οι συνεργασίες σου είναι αρμονικές.
Α. Τρανουλίδης: Για το μόνο που θα σταμάταγα την υποκριτική θα ήταν για λόγους επιβίωσης. Αλλά και πάλι δεν θα την σταμάταγα, απλά θα έκανα μια παύση.
Πόσο δύσκολο είναι να επιβιώσει μόνο από το επάγγελμα του, σήμερα ένας ηθοποιός;
Π. Καποδίστριας: Είναι δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο. Σήμερα υπάρχουν πολύ περισσότερα παρακλάδια για να ασχοληθεί επαγγελματικά κάποιος. Αρκεί να πάρει τα σωστά εφόδια στην εκπαίδευσή του και να μπορεί να ανταπεξέλθει στην όποια δυσκολία. Δε θα σου πω πως δεν θέλει γερό στομάχι η υποκριτική. Θέλει! Το κοινό είναι σκληρό. Και τώρα, μέσα από την ανωνυμία του διαδικτύου είναι ακόμα σκληρότερο. Αλλά αν ένας νέος έχει δημιουργικό πνεύμα, μπορεί να διαπρέψει. Πάντα υπάρχει χώρος για έναν καλό ηθοποιό.
Ν. Κουλούρη: Ένας νέος ηθοποιός αντικειμενικά, είναι πάρα πολύ δύσκολο. Αν δεν υπάρχει η οικονομική στήριξη από την οικογένεια, ή αν ο ίδιος δεν κάνει μια δεύτερη δουλειά, είναι σχεδόν ανέφικτο στην Ελλάδα του 2020. Πάντα ωστόσο, πρέπει να είμαστε έτοιμοι ώστε να αρπάξουμε την όποια ευκαιρία έρχεται. Είναι ένας πολύ σκληρός χώρος που δεν κάνει για όλους. Είναι το μόνο σίγουρο. Πολλοί δεν αντέχουν και στην πορεία εγκαταλείπουν το επάγγελμα. Σαφώς και δεν είναι δίκαιο, σαφώς και δεν είναι σωστό, σαφώς και δεν υπάρχει στην Ελλάδα καμία πολιτειακή μέριμνα. Μιλάμε για αγώνα αντοχής και όχι για κούρσα ταχύτητας.
Σ.Κρητικός: Είναι πάρα πολύ δύσκολο γιατί δεν αντιμετωπίζεται σαν επάγγελμα αλλά σαν χόμπι.
Κ. Μπίλαλη: Κάποιοι τα καταφέρνουν και επιβιώνουν μόνο ασκώντας το επάγγελμα του ηθοποιού. Αλλά τι σημαίνει αυτό το “επιβιώνουν”! Να έχουν απλώς και μόνο ένα πακέτο μακαρόνια στο ντουλάπι τους; Είναι λίγοι αυτοί που μπορούν να έχουν μια οικονομική άνεση, αλλά και αυτοί το καταφέρνουν δουλεύοντας πάρα πολλές ώρες σε διαφορετικές παραστάσεις, σήριαλ κ.τ.λ.
Α. Τρανουλίδης: Την συγκεκριμένη στιγμή δεν είναι σωστό να απαντήσουμε σε αυτήν την ερώτηση. Πιο επάγγελμα είναι με αρκετά καλές απολαβές και να προσφέρει σιγουριά για έναν επαγγελματία στην Ελλάδα; Υπάρχουν πολλά αρνητικά πράγματα που συμβαίνουν, όπως η οικονομική κρίση και ο κοροναιός που συμβάλλουν στο να μην υπάρχουν αρκετά καλές απολαβές. Επίσης η αντιμετώπιση της πολιτείας απέναντι στην τέχνη σαν επάγγελμα δεν είναι θετική. Πιστεύω ότι αυτό θα αλλάξει σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Για να γίνει κάποιος καλός ηθοποιός, τι άλλο χρειάζεται εκτός από τις σπουδές;
Π. Καποδίστριας: Χρειάζεται κι άλλες σπουδές. Μια σχολή θα του δώσει τα βασικά εφόδια. Θα γίνει ίσος με άλλους χιλιάδες νέους ηθοποιούς. Θα πρέπει με κάποιο τρόπο να ξεχωρίσει. Αυτό γίνεται μόνο με την προσωπική εξέλιξη. Ένας ηθοποιός οφείλει να εξελίσσεται συνεχώς. Να μαθαίνει συνέχεια. Όχι μόνο πράγματα του θεάτρου. Γενικότερα. Θα πρέπει να παρακολουθεί τον κόσμο γύρω του. Να μαθαίνει νέες τέχνες. Να μιμείται. Να κάνει δοκιμές πάνω του. Να δοκιμάζει τα όριά του. Με λίγα λόγια, να γεμίζει εμπειρίες. Μόνο έτσι θα καταφέρει να τις αναπαράγει στη δουλειά του. Και φυσικά, να βλέπει πολύ κινηματογράφο και θέατρο. Να δανείζεται τεχνικές από άλλους συνάδελφους και να ανοίγει νέους ορίζοντες στην τέχνη. Αν το κάνει αυτό, τότε κάθε μέρα θα είναι καλύτερος από την προηγούμενη. Και βέβαια, δεν πρέπει να ξεχάσουμε πως το μεγαλύτερο όπλο ενός νέου ηθοποιού είναι η φωνή και η αναπνοή του. Οπότε πρέπει να δώσει πολύ μεγάλη βάση σε αυτά τα δύο εργαλεία του.
Ν. Κουλούρη: Να διαβάζει, να παρατηρεί, να ενημερώνεται. Να ακούει και να επιζητεί τις συμβουλές των σκηνοθετών και των πιο μεγάλων ηθοποιών. Να φιλτράρει, να έχει άποψη, αν και πολλές θα είναι οι φορές που θα πρέπει να την κρατήσει για τον εαυτό του. Να έχει αυτοπεποίθηση αλλά και άγχος. Και τέλος, να είναι συμπαίκτης, ποτέ σολίστας.
Σ. Κρητικός: Δουλειά. Μέσα από τη δουλειά εξελίσσεσαι.
Κ. Μπίλαλη: Οι σπουδές είναι πολύ σημαντικές, όπως επίσης σημαντικά είναι το διάβασμα, η συνεχής ενημέρωση, το ανοιχτό μυαλό σε καινούργιες τεχνικές ή η ευελιξία στο να δοκιμάζεις κάτι πρωτόγνωρο, καθώς επίσης και η παρακολούθηση εγχώριων αλλά και παγκόσμιων παραστάσεων.
Α. Τρανουλίδης: Παιδεία, αντίληψη και σωματική άσκηση.
Τι θα θέλατε να αλλάξει στην Ελλάδα, όσο αφορά το επάγγελμά σας;
Π. Καποδίστριας: Θα μπορούσε να υπάρχει περισσότερη αξιοκρατία. Δε σου κρύβω πως υπάρχουν πολλά λάθος άτομα σε λάθος θέσεις. Άνθρωποι που πρέπει να σε κρίνουν, χωρίς να έχουν τις κατάλληλες γνώσεις, μόνο και μόνο για να διασφαλίσουν τη θέση τους σε μια εταιρεία.
Ν. Κουλούρη: Καλύτερα να με ρωτούσατε τί θα ήθελα να παραμείνει ίδιο. Θα ήταν πολύ πιο σύντομη απάντηση.
Σ. Κρητικός: Οι συνθήκες σήμερα και λόγω της πανδημίας είναι σε δραματική κατάσταση. Απαξίωση είναι η λέξη που επικρατεί. Αν μπορούσα θα έφτιαχνα τα θέατρα στην επαρχία. Εκτός Αθηνών, υπάρχουν ελάχιστα θέατρα που να τηρούν τα βασικά για να πραγματοποιηθεί κάποια παράσταση.
Κ. Μπίλαλη: Θα πρέπει να αλλάξουν πάρα πολλά, ξεκινώντας από τη βάση του προβλήματος, που είναι η θεατρική παιδεία! Είναι μεγίστης σημασίας! Πέρα από ότι πλάθουμε τους αυριανούς ενεργούς θεατές, πλάθουμε και τους αυριανούς σκεπτόμενους πολίτες. Οι ηθοποιοί και όχι μόνο οι θεατρολόγοι θα πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο και να έχουν ενεργή παρουσία μέσα στα σχολεία. Έχω ζήσει μέσα από την εκπαιδευτική μου εμπειρία και έχω δει παιδιά με ιδέες που ρέπουν προς το ρατσισμό, την ομοφοβία, το μισογυνισμό κ.ά., να “μεταλλάσσονται” σε ελεύθερους, δημοκρατικούς ανθρώπους. Μήπως, όμως, είναι αυτό που φοβούνται; Θα πρέπει, επίσης, να υπάρχει ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία στον πολιτισμό με διάφορες ενέργειες, όπως κρατικές επιδοτήσεις, στήριξη των Α.Μ.Κ.Ε. και πολλά άλλα, ώστε να μη χρειάζεται οι καλλιτέχνες να βγουν προς αναζήτηση μιας “κανονικής” δουλειάς, αφού οι πλειονότητα της κοινωνίας μας θεωρεί την ενασχόληση με τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα μη-κανονική δουλειά, αλλά απλώς hobby.
Α. Τρανουλίδης: Να γίνει ουσιαστική αναγνώριση από την πολιτεία του διπλώματος υποκριτικής από ανώτερες δραματικές σχολές. Επίσης, να αναγνωριστεί το επάγγελμα του ηθοποιού ως παιδαγωγού και έτσι να ελέγχεται και πριμοδοτείται από την πολιτεία. Ο ηθοποιός διαπαιδαγωγεί. Δεν μπορεί να είναι “ανοιχτό” επάγγελμα. Όπως δεν είναι του δασκάλου στο δημοτικού και δεν μπορεί ο καθένας να προσλαμβάνεται και να διδάσκει. Έτσι, θεωρώ ότι είναι και το επάγγελμα του ηθοποιού. Θα πρέπει να το πάρουμε πολύ πιο σοβαρά. Είναι θέμα διαπαιδαγώγησης της ψυχής.
Ποιες τέσσερις συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με την υποκριτική;
Π. Καποδίστριας: 1. Να επιλέξει τη σωστή σχολή που θα του δώσει τα πρώτα βήματα. Σημείωση: Η καλύτερη σχολή δεν είναι η πιο ακριβή. 2. Να εκπαιδεύσει καλά το σώμα του (αναπνοή, ορθοφωνία, κέντρο βάρους, ισορροπία, εκφράσεις, φωνητική, κινησιολογία κλπ) 3. Να μη σταματάει να εκπαιδεύεται, ακόμα και μετά τις σπουδές του. 4. Να έχει ανοιχτά τα μάτια και κλειστό το στόμα. Όχι το ανάποδο.
Ν. Κουλούρη: Να έχει όνειρα και στόχους. Να μην αφήνει ποτέ κανέναν να επηρεάζει τις αποφάσεις του, εάν είναι σίγουρος για αυτές. Η πραγματικότητα έρχεται αργά ή γρήγορα και μας προσγειώνει από μόνη της. Πότε δεν μπορούμε να ριχτούμε σε μια μάχη με φτερά κομμένα και δεκανίκια και να βγούμε νικητές.
Σ. Κρητικός: Να διαβάζει τα πάντα, ό,τι πέφτει στα χέρια του, ακόμα και διαφημιστικά , όχι μόνο θεατρικά έργα. Να έχει υπομονή, επιμονή, πίστη, ταπεινότητα, θέληση και να θέλει να γίνει ηθοποιός, όχι να γίνει γνωστός. Να το επιλέξει γιατί αυτό το επάγγελμα τον μεθάει, τον μαγεύει, τον πορώνει, τον κάνει εξελίξιμο και ανταγωνιστικό απέναντι στην ζωή και τον εαυτό του.
Κ. Μπίλαλη: Να οπλιστεί με υπομονή, πείσμα και θάρρος. Μέσα από τη μελέτη, και διαμορφώνοντας τη δική του στάση ζωής, να τολμήσει να προτείνει, να εκφραστεί παίρνοντας τα ηνία στα χέρια του, να δημιουργήσει. Να αντισταθεί όσο μπορεί στην ευτελή αντιμετώπιση του επαγγέλματος αντιδρώντας δυναμικά. Να συνεργάζεται αρμονικά και δίκαια με τους συναδέλφους του.
Α.Τρανουλίδης: Να έχει ήθος, πάθος και αγάπη για αυτό που θα κάνει. Μην τον κυριέψει η ματαιοδοξία και η εγωπάθεια.
Ποια είναι τα επόμενα επαγγελματικά σας σχέδια;
Π. Καποδίστριας: Να βγάλω τους επόμενους ικανούς καλλιτέχνες, μέσα από το εργαστήρι δημιουργικής έκφρασης “Tabula Rasa“.
Ν. Κουλούρη: Έρχονται όμορφα πράγματα για φέτος, παρά τις δύσκολες συνθήκες, ωστόσο ακόμη δεν μπορώ να ανακοινώσω κάτι. Σύντομα όμως!
Σ. Κρητικός: Η σχολή μου, το Kastel, είναι η αγωνία μου, που λόγω της πανδημίας ακροβατεί στο αν θα μπορέσει να μείνει ανοιχτή η όχι. Ακυρώθηκαν παραστάσεις από το Μάρτιο και ελπίζω να μπορέσουμε να τις πραγματοποιήσουμε τη νέα χρονιά . Το Σεπτέμβριο θα βγει στην αγορά και το καινούργιο μου παραμύθι με τίτλο : “Ο Πικάστρο ψάχνει το χρώμα που δεν υπάρχει”.
Κ. Μπίλαλη: Το Σεπτέμβριο, αν όλα πάνε καλά, θα παρουσιάσουμε με την ομάδα «Άνιμα» την παράσταση “Πίστη, Αγάπη, Ελπίδα” του Έντεν Φον Χόρβατ σε σκηνοθεσία της Ρουμπίνης Μοσχοχωρίτη. Η παράσταση ήταν να ανέβει το Μάρτιο και αναβλήθηκε λόγω κορονοϊού. Στη συνέχεια θα ξεκινήσω πρόβες για το έργο “Νέα απ’ τον Θερβάντες”, που θα ανέβει στα τέλη Ιανουαρίου, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Κυριακού. Κορονοϊού επιτρέποντος!
Α. Τρανουλίδης: Θέλω να κάνω δύο θεατρικές παραγωγές. Επίσης γράφω ένα κινηματογραφικό σενάριο και ένα τηλεοπτικό που ελπίζω να γίνει παραγωγή και να το δω να υλοποιείται.
Συνοψίζοντας, ένας ηθοποιός βιώνει κάποιες δυσκολίες, μα τις ξεχνάει κάθε φορά που ενσαρκώνει ένα νέο ρόλο. Κάθε φορά που το κοινό τον ανταμείβει με το χειροκρότημα του. Εάν και εσύ ονειρεύεσαι συχνά πως βρίσκεσαι πάνω στην σκηνή ενός θεάτρου, ακολούθησε τον δρόμο της υποκριτικής. Μη σε τρομάζουν οι δύσκολες στιγμές, γιατί αυτές υπάρχουν σε κάθε επάγγελμα.
(Ευχαριστούμε πολύ και τους πέντε ηθοποιούς)
Αν είσαι ηθοποιός και ψάχνεις εργασία μπορείς να δημοσιεύσεις δωρεάν τη δική σου αγγελία και να προβάλεις τη δουλειά σου στο JobsToday.