Η έμφυλη ανισότητα στον επαγγελματικό χώρο

Το δικαίωμα της εργασίας ανεξαρτήτως φύλου είναι αναφαίρετο. Στην πραγματικότητα όμως, έχουν όλοι ίσα δικαιώματα στην εργασία; Πολύ συχνά, οι γυναίκες αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αδικίες, διακρίσεις και ανισότητες στο επαγγελματικό χώρο. Η ηγεσία είναι γένους θηλυκού. Αλλά έχετε αναρωτηθεί το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν ανώτερες διοικητικές θέσεις; Η αρχή της “ίσης αμοιβής για ίση εργασία” θεσμοθετήθηκε το 1957 με τη Συνθήκη της Ρώμης. Στην πραγματικότητα όμως, υπάρχει μισθολογικό χάσμα (gender pay gap), μέχρι σήμερα.

29% ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΠΟΥ ΚΑΤΕΧΟΥΝ ΑΝΩΤΕΡΕΣ ΗΓΕΤΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ

Σύμφωνα με μία έρευνα με το τίτλο “Γυναικείο Επιχειρείν: Δημιουργώντας ένα σχέδιο δράσης”, το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν ανώτερες ηγετικές θέσεις σε παγκόσμιο επίπεδο ανήλθε στο 29%, το 2019. Όμως, το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν ανώτερες διοικητικές θέσεις στην Ελλάδα, παρουσίασε πτώση της τάξης του 4%. Έτσι, το ποσοστό ανήλθε στο 22% σε σχέση με 26% το 2018. Την μεγαλύτερη μείωση στην Ευρώπη παρουσιάζουν μαζί με την Ελλάδα, η Σουηδία, η Πολωνία και η Ιταλία. Η μεγαλύτερη αύξηση του ποσοστού παγκοσμίως καταγράφηκε στην Νέα Ζηλανδία με 44%.

ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ

Τα κυριότερα εμπόδια στην καριέρα των Ελληνίδων, σύμφωνα με όσα καταγράφηκαν στην έρευνα ήταν τα εξής:

• οικογενειακές ευθύνες (17%)
• έλλειψη εύρεσης χρόνου για άλλες δραστηριότητες, εκτός από τις επαγγελματικές (13%)
• έλλειψη πόρων για εκπαίδευση και ανάπτυξη δεξιοτήτων (4%)
• έλλειψη πρόσβασης σε ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης (3%). Επιπλέον, οι γυναίκες CEO στην Ελλάδα άγγιξαν το 11%, οι COO ανήλθαν στο 13% και οι CFO στο 17%, σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας έρευνας.

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ “ΓΥΑΛΙΝΗΣ ΟΡΟΦΗΣ”

Οι γυναίκες που προσπαθούν να αναρριχηθούν στις υψηλότερες βαθμίδες, συναντούν το φαινόμενο της “γυάλινης οροφής”. Η “γυάλινη οροφή” (“glass ceiling”) χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά το 1986 από δημοσιογράφους της εφημερίδας “Wall Street Journal“. Με αυτό τον όρο, προσπάθησαν να περιγράψουν τα εμπόδια που συναντά μια γυναίκα στην επαγγελματική της ανέλιξη, συγκριτικά με άντρες συναδέρφους του ίδιου επιπέδου.

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΙΚΑ ΣΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Τα εμπόδια αυτά, βασίζονται κυρίως στις προκαταλήψεις και τα κοινωνικά στερεότυπα. Σύμφωνα με τις λανθασμένες προκαταλήψεις, τα επαγγέλματα που αρμόζουν σε μία γυναίκα είναι η εκπαιδευτικός, η νοσοκόμα και η κοινωνική λειτουργός. Όταν οι γυναίκες αποφασίσουν να παραβιάσουν αυτά τα στερεότυπα και να διεκδικήσουν ηγετικές θέσεις, θα αντιμετωπίσουν την απόρριψη. Μόνο οι άντρες επιλέγονται για τις ηγετικές θέσεις από τους επιχειρηματίες. Αυτό συμβαίνει γιατί πιστεύουν πως τα χαρακτηριστικά των αντρών, όπως ανδρεία, τόλμη και αποφασιστικότητα, ταιριάζουν περισσότερο σε αυτή την θέση.

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ: ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΝΑ ΜΗ ΛΕΝΕ ΑΝΟΙΚΤΑ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥΣ

Χαρακτηριστικό παράδειγμα στερεοτύπων στο χώρο της εργασίας, είναι το άρθρο που δημοσίευσε η Guardian στις 23 Οκτωβρίου 2019. Ο τίτλος του άρθρου ήταν “Οι άνδρες είναι σαν τα μάφιν”. Σε αυτό το άρθρο, υπήρχε η διαμαρτυρία μιας γυναίκας, όταν διάβασε το εκπαιδευτικό υλικό μιας μεγάλης εταιρείας συμβούλων. Το υλικό προοριζόταν για ένα σεμινάριο και απευθυνόταν μόνο σε εργαζόμενες. Η ίδια δήλωσε πως στο συγκεκριμένο σεμινάριο, υπήρχαν συμβουλές όπως: “Οι γυναίκες πρέπει να έχουν πάντα τέλειο ντύσιμο, μανικιούρ και χτένισμα. Οι γυναίκες τείνουν να πελαγοδρομούν, γι΄αυτό είναι καλύτερο να μη λένε ανοικτά τις απόψεις τους, αλλά να τις διατυπώνουν σαν ερωτήσεις.”Ακόμα, το συγκεκριμένο σεμινάριο έλεγε πως: “Οι γυναίκες απορροφούν τις πληροφορίες όπως οι κρέπες το σιρόπι. Συγκεχυμένα. Όμως οι άνδρες απορροφούν τις πληροφορίες όπως οι βάφλες: τις κατανέμουν ομοιόμορφα σε τετράγωνα κουτάκια”.

ΤΟ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΟ ΧΑΣΜΑ (GENDER PAY GAP)

Εκτός από τις δυσκολίες της επαγγελματικής ανέλιξης, οι εργαζόμενες έρχονται αντιμέτωπες και με το μισθολογικό χάσμα. Πρόκειται για την διαφορά μεταξύ των μέσων ετήσιων αποδοχών μεταξύ των δύο φύλων. Βασίζεται στους μισθούς που καταβάλλονται στους εργαζόμενους, πριν αφαιρεθεί ο φόρος εισοδήματος και οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά τις ωριαίες αμοιβές, η διαφορά αμοιβών μεταξύ των δύο φύλων ανέρχεται σε 16%.

Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Πρόσφατα, η νέα Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεσμεύτηκε να καταστήσει την “ίση αμοιβή για ίση εργασία“, ως θεμελιώδη αρχή της νέας ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων που θα παρουσιαστεί τον επόμενο μήνα. Έτσι, θα υπάρξουν κανόνες για τη διαφάνεια των αμοιβών και τη μείωση του μισθολογικού χάσματος, στο δημόσιο και στο ιδιωτικό τομέα. Επίσης, θα υπάρξουν ισχυρά μέτρα για την εφαρμογή τους, σαφείς στόχους και συστήματα επιτήρησης για την καλύτερη διαχείριση των μεταρρυθμίσεων.

ΤΙ ΖΗΤΗΣΑΝ ΟΙ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΕΣ

Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρότρυνε τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε φιλικές εργασιακές ρυθμίσεις προς τις οικογένειες. Με αυτό το τρόπο θα εξασφαλίσουν τη ίση συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας. Ακόμα, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν να προωθηθούν η επιχειρηματικότητα και τα πεδία της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και της ψηφιακής εκπαίδευσης στα κορίτσια από νεαρή ηλικία. Έτσι, θα διασφαλιστεί η πρόσβαση των γυναικών σε καλά αμειβόμενους τομείς εργασίας.

Η συντονισμένη προσπάθεια σε παγκόσμιο επίπεδο δημιουργεί ελπίδες για την εξάλειψη της έμφυλης ανισότητας στο εργασιακό χώρο.